Türk yatırımcı yurt dışına yöneliyor

Türkiye’de konut piyasasında son yıllarda yaşanan yapısal sorunlar giderek derinleşiyor. Artan inşaat maliyetleri, yüksek faiz oranları ve finansmana erişimde yaşanan zorluklar nedeniyle yeni konut üretimi ciddi oranda yavaşladı. Elfi Gayrimenkul Yönetim Kurulu Başkanı Gayrimenkul Uzmanı Özkan Aydemir, 2023-2025 döneminde ruhsat alınan yeni konut sayısında %30’a varan düşüş yaşandığını belirtti.

İkinci el konuta yöneliş arttı
Aydemir, TÜİK verilerine göre 2020 sonrası konut satışlarının %60’tan fazlasının ikinci el konutlardan oluştuğuna dikkat çekerek, yatırımcıların artık yeni projelere mesafeli yaklaştığını ifade etti. Dar ve orta gelirli gruplar için konuta erişimin sosyal kriz boyutuna ulaştığını vurgulayan Aydemir, büyükşehirlerde artan kira fiyatlarının vatandaşların yaşam kalitesini düşürdüğünü söyledi.

Boş konutlar artıyor, kiralık arz düşüyor
Deprem riski, iş göçleri, üniversite öğrencileri ve yeni evlenen çiftlerin büyükşehirlere yönelmesiyle birlikte kira talebinin arttığını kaydeden Aydemir, bazı ev sahiplerinin vergi yükü, tahliye problemleri ve hukuki güvensizlik nedeniyle konutlarını boş tuttuğunu ifade etti. Özellikle İstanbul, Ankara, İzmir ve Bursa gibi kentlerde yatırım amaçlı alınan ama kullanılmayan konutların kira piyasasını olumsuz etkilediğini belirtti.

Yurt dışı yatırımlar rekor kırıyor
Konut piyasasında yaşanan bu tıkanmanın ardından, Türk yatırımcıların yönünü yurt dışına çevirdiğini belirten Aydemir, 2025 yılı itibarıyla yurtdışındaki gayrimenkul yatırımlarının 2,5 milyar doları aştığını açıkladı. Bu durumun hem iç piyasadaki arzı düşürdüğünü hem de dış ticaret dengesi açısından cari açığı artırdığını söyledi.

Sektör için çözüm önerileri
Aydemir, yatırımcı güveninin yeniden sağlanabilmesi için şu önerilerde bulundu:

• Tahliye süreçlerinin hızlandırılması

• Kiracı-ev sahibi ilişkilerinde adil ve şeffaf hukuk sistemi

• Boş konutların kiraya verilmesi için teşvikler

• Şeffaf ve güncel konut envanteri oluşturulması

• Orta ve dar gelir grupları için sosyal konut üretiminin artırılması

• Kamu arazilerinin düşük maliyetle inşaat firmalarına tahsisi

• Prefabrik ve hızlı üretim teknikleriyle maliyetlerin düşürülmesi

“Yatırımcıyı kaçırmayacak politikalar şart”
Kira artış sınırı uygulamasının yatırımcılarda finansal belirsizlik oluşturduğunu belirten Aydemir, yatırımcıyı da kiracıyı da koruyan dengeli bir yapı gerektiğini vurguladı. “Piyasa mekanizmalarını bozmadan yatırımcının güvenini tazeleyecek teşvik ve yasal düzenlemeler yapılmalı. Ancak bu şekilde hem kiralık konut arzı artırılır hem de vatandaşların barınma hakkı korunabilir” dedi.